เป้งช้างเนื้อสำริดเก่า
ขนาดสูง 2.6 ซม. กว้าง 2 ซม.
ลูกเป้ง คือ ลูกตุ้มถ่วงน้ำหนักที่ใช้เป็นมาตรฐานในการชั่ง จะใช้วางบนจานถ่วงข้างหนึ่งของคันชั่ง ส่วนบนจานอีกข้างจะใช้วางสิ่งของที่ต้องการจะเทียบน้ำหนัก เช่น ทอง เงิน และฝิ่น ลูกเป้ง มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ลูกสับ หรือ ลูกเม็ดทำจากทองสัมฤทธิ์ ซึ่งเป็นโลหะผสมระหว่างทองเหลืองและดีบุก นอกจากนี้ยังอาจใช้โลหะอื่นนำมาผสมกัน ได้แก่ เงิน นาก ทอง และทองแดง คนโบราณเชื่อกันว่าก่อนที่จะมีการทำลูกเป้งหรือลูกเม็ดจะต้องผ่านพิธีกรรม ทางไสยศาสตร์มาก่อนเพื่อให้เกิดความขลัง และเป็นมงคลทางการค้า ลักษณะของลูกเป้ง ส่วนใหญ่จะทำเป็นรูปสัตว์ต่าง ๆ เช่น ช้าง ม้า ฯลฯ นอกจากนี้ลูกเป้งอาจมีลักษณะเป็นลูกกลม ๆ มีฐานแบบคล้ายกับผลชนิดหนึ่งที่ชื้อว่าลูกประคำ การทำลูกเป้งเป็นรูปลักษณะต่าง ๆ เหล่านี้มิได้มีจุดประสงค์อื่นใด นอกเหนือจากความสวยงาม ลูกเป้งจะมีหลายขนาดตามแต่จะใช้ในการชั่งน้ำหนักที่แตกต่างกันไป
|