พงศวดารน่านในประชุมพงศวดาร ภาคที่ 10 เรื่องราชวงศ์ปกรณ์ ได้กล่าวถึงเมืองปัว หรือ วรนครอันเป็นเมืองเก่าแก่ที่มีเจ้าเมืองสืบสันติวงศ์ปกครองติดต่อกันมาช้านาน โดยเฉพาะในสมัยเจ้าพญาผานองหรือเจ้าพ่อหลวงปัว ที่ขึ้นครองเมืองในปีกุนจุลศักราช 684ว่า เป็นยุคที่เมืองปัวมีความเจริญรุ่งเรืองสูงสุด บ้านเมืองมีความมั่นคง อาณาประชาราษฏร์อยู่ร่มเย็นเป็นสุข ด้วยการเป็นนักรบที่เก่งกล้าสามารถทำให้เกิดตำนานเล่าขานสืบต่อๆกันมาจนถึงทุกวันนี้

เมื่อปี 2521 ครบรอบเจ้าพ่อหลวงปัวคือ เจ้าพญาผานองครองเมืองวรนครได้ 720 ปี

ชมรมพ่อค้า / ข้าราชการทหาร/ ตำรวจ / พลเรือนและประชาชนโดยทั่วไปในอำเภอปัว

ได้มีมติเป็นเอกฉันท์ในการจัดสร้างอนุสาวรีย์เจ้าพ่อหลวงปัวเจ้าพญาผานองประดิษฐานไว้ที่อ.ปัวเพื่อเชิดชูและระลึกถึงเกียรติคุณการเป็นวีรบุรุษนักรบ นักปกครอง

และยังเชื่อกันโดยตลอดมาว่า วิญญานอันศักดิ์สิทธิ์ของพ่อหลวงปัวยังคงสถิตย์อยู่ในอ.ปัว เพื่อพิทักษ์และปกป้องให้ลูกหลานชาวเมืองปัวให้มีความสุขความเจริญอยู่เสมอมา

อนุสาวรีย์พ่อหลวงปัว หรือเจ้าพญาผานองนี้จะดำรงไว้ซึ่งความรัก ความสามัคคีและเป็นศูนย์รวมจิตใจให้ชาวอ.ปัวเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน รักและหวงแหนมาตุภูมิ

แต่...การสร้างอนุสาวรีย์ต้องใช้งบประมาณจำนวนมาก อาศัยเงินบริจาคอย่างเดียวคงไม่พอ คณะกรรมการดำเนินการจึงเห็นชอบที่จะไปขอความเมตตาจากพระครูเนกขัมมาภินันท์แห่งวัดดอนตัน อ.ท่าวังผา ซึ่งในขณะนั้น หลวงพ่อวัดดอนตันเป็นที่รู้จักโดยทั่วไป

การจัดสร้างวัตถุมงคลในนามหลวงพ่อวัดดอนตันจะสามารถหาเงินมาสมทบทุนในการสร้างอนุสาวรีย์ดังกล่าวได้

หลวงพ่อวัดดอนตัน ได้อนุญาตและสนับสนุนการนี้ด้วยความยินดีและเต็มใจ

คณะกรรมการดำเนินการจึงจัดสร้างวัตถุมงคลรุ่นนี้ตามขั้นตอนมาโดยลำดับจนประสบผลสำเร็จเป็นที่เรียบร้อย โดยมีท่านนายอำเภอปัว คือ ร.ต.ทรงพล มะลิกุล เป็นประธานอำนวยการ

ลักษณะของเหรียญรุ่นนี้ เป็นเหรียญอาร์มตามสมัยนิยม ที่ห่วงเหรียญจะมีเข็มกลัดสำหรับติดเสื้้อติดมาด้วทุกเหรียญ ดังนั้น เหรียญรุ่นนี้จึงเหมาะสมกับการประดับบนกระเป๋าเสื้อด้านซ้ายของชุดเครื่องแบบข้าราชการทุกหมู่เหล่า

ด้านหน้าเป็นรูปเหมือนหลวงพ่อวัดดอนตันครึ่งองค์รอบเหรียญมีอักขระยันต์หัวใจธาตุสี่ นะ มะ พะ ทะ และขอบด้านล่าง เขียนว่า พระครูเนกขัมมาภินันท์(หลวงพ่อวัดดอนตัน) อ.ท่าวังผา จ.น่าน

ด้านหลังเป็นรูปจำลองอนุสาวนรีย์พ่อหลวงปัว เจ้าพญาผานอง ที่จัดสร้างขึ้นในครั้งนี้เป็นรูปนักรบโบราณถือดาบสองมือ มีตัวอักษรโดยรอบว่า ที่ระลึกสร้างอนุสาวรีย์ เจ้าพ่อหลวงปัวเจ้าพระยาผานอง

จัดสร้างในปี 2521 (ครบรอบพ่อหลวงปัวครองเมืองวรนคร 720 ปี) สร้าง3 เนื้อ ประกอบด้วย

เนื้อทองคำ จำนวน 21 เหรียญ

เนื้อเงิน จำนวน 500 เหรียญ (มีเข็มกลัด)

เนื้อทองแดงกะไหล่ทอง 50,000 เหรียญ (มีเข็มกลัด)

***และแผ่นกระดาษยันต์ใยแมงมุม ขนาดพกพาอีก 5,000 แผ่น***

พิธีกรรม จัดให้มีพิธีพุทธาภิเษก ณ มณฑลพิธีสนามกีฬากลางอ.ปัว

หลวงพ่อวัดดอนตัน เป็นประธานในพิธี เจิมเทียนมงคล / เทียนพุทธาภิเษก / เทียนชัย

เวลา 19.19 น. วันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2521 พิธีจุดเทียนชัยและเริ่มพิธีพุทธาภิเษก

พระคณาจารย์ผู้ทรงวิทยาคมในจังหวัดน่าน 29 รูป นั่งปรกปลุกเสกจนถึงรุ่งเช้าของวันใหม่

เวลา 06.00 น. วันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2521 พระครูมงคลรังสี(หลวงพ่อก๋ง) วัดศรีมงคล ทำพิธีดับเทียนชัย

รายนามคณาจารย์ผู้ร่วมพิธีพุทธาภิเษก เหรียญรุ่นสร้างอนุสาวรีย์พญาผานอง

1. พระชยานันทมุนี เจ้าคณะจังหวัดน่าน วัดพญาภู

2. พระโสภณธรรมวาที รองเจ้าคณะจังหวัดน่าน วัดช้างค้ำ

3. พระครูนันทรัตนญาน เจ้าคณะอำเภอเมืองน่าน วัดหัวเวียงเหนือ

4. พระสาราธิคุณ เจ้าคณะอำเภอเวียงสา วัดบุญยืน

5. พระครูวงศาภิวัฒน์ เจ้าคณะอำเภอท่าวังผา วัดหนองม่วง

6. พระครูประภากรพิทักษ์ เจ้าคณะอำเภอทุ่งช้าง วัดราษฏร์บำรุง

7. พระครูสถิตวรรณากร เจ้าคณะอำเภอเชียงกลาง วัดนาหนุน

8. พระครูอดุลย์โชติวัฒน์ เจ้าคณะอำเภอปัว วัดปรางค์

9. พระครูประภากรโสภิต รองเจ้าคณะอำเภอปัว วัดต้นแหลง

10. พระครูพุทธมนต์โชติคุณ เจ้าอาวาสวัดศรีบุญเรือง

11. พระครูนันทวุฒิคุณ เจ้าอาวาสวัดอรัญญาวาส

12. พระครูอินทรสรวิสุทธิ์ เจ้าอาวาสวัดเมืองราม

13. พระครูเนกขัมมาภินันท์ เจ้าอาวาสวัดดอนตัน

14. พระครูมงคลรังสี เจ้าอาวาสวัดศรีมงคล

15. พระครูสารธรรมประยุติ เจ้าอาวาสวัดบ้านปง

16. พระอธิการบุญเลย เจ้าอาวาสวัดดอนแก่ง

17. พระครูมานิตย์บุญญการ เจ้าอาวาสวัดประดิษฐ์

18. พระครูสิริบุญญาธร เจ้าอาวาสวัดเฮี้ย

19. พระครูนันทเขมคุณ เจ้าอาวาสวัดหนาด

20. พระครูศีลกิตติคุณ เจ้าอาวาสวัดดอนมูล

21. พระครูรัตนญานประดิษฐ์ เจ้าอาวาสวัดบ้านพาน

22. พระสวดพุทธาภิเษกและสวดเบิก วัดบ้านคัวะ 4 รูป

23. พระสวดพระคาถาชินบัญชร วัดศรีมงคล 4 รูป

....รวมทั้งสิ้น 29 รูป.....